Avrupa Birliği’nin Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizması (SKDM), karbon emisyonlarını azaltmayı ve küresel pazarda AB endüstrileri için eşitliği teşvik etmeyi amaçlayan önemli bir politikadır. İşte bu önemli girişim hakkında bilmeniz gerekenler:
Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizması nedir?
SKDM, belirli karbon yoğun malların Avrupa Birliği’ne ithalatına vergi uygulayacak olan bir karbon fiyatlandırma mekanizmasıdır. Bu vergi, AB Emisyon Ticaret Sistemi (AB ETS) kapsamında aynı emisyonlar için AB üreticileri tarafından ödenecek maliyeti yansıtacak şekilde tasarlanmıştır.
Hangi Sektörler En Fazla Etkileniyor?
- Çimento, Demir ve çelik, Alüminyum,Gübre,Elektrik,Hidrojen
SKDM’nin kapsamı gelecekte kimyasallar, plastikler ve diğer enerji yoğun endüstriler gibi AB ETS kapsamındaki diğer sektörleri de içerecek şekilde genişletilebilecektir.
SKDM Nasıl İşleyecek?
SKDM aşamalı olarak uygulanacak olup, Ekim 2023’ten Aralık 2025’e kadar ithalatçıların sadece emisyon verilerini raporlamaları gereken bir geçiş dönemi olacaktır. 2026 yılından itibaren ithalatçıların ithal ettikleri mallardaki gömülü emisyonlara karşılık gelen SKDM sertifikalarını satın almaları gerekecektir.
SKDM sürecindeki temel adımlar şunlardır:
- Emisyon hesaplaması: AB üyesi olmayan üreticiler, detaylı emisyon takibi, tedarikçi beyanları veya AB tarafından sağlanan varsayılan değerleri kullanarak AB pazarına yönelik ürünleriyle ilişkili gömülü emisyonları hesaplamalıdır.
- Kayıt ve beyanlar: İthalatçılar yetkili SKDM beyan sahipleri olarak kaydolmalı ve ithal edilen malları, miktarlarını ve ilgili emisyonları detaylandıran üç aylık raporlar sunmalıdır.
- Doğrulama ve belgelendirme: Ulusal makamlar rapor edilen emisyonları doğrulayacak ve ithalatçılara SKDM sertifikaları düzenleyecektir.
- Karbon Sınır Ayarlaması: İthalat üzerine, ithalatçılar gerekli sayıda SKDM sertifikasını teslim etmelidir ve ilgili fiyat karbon sınır ayarı olarak alınacaktır.
Türkiye’yi Ne Bekliyor?
SKDM, AB’nin önemli ticaret ortaklarından biri olan Türkiye’nin AB pazarına çimento, demir, çelik, alüminyum ve gübre gibi karbon yoğun ürün ihracatını doğrudan etkileyecektir. EDİDER ile geçtiğimiz günlerde düzenlediğimiz Karbon 101 webinarına göre, bu etkiler şu alanlarda kendisini göstereceklerdir:
- İhracat Zorlukları:
Türkiye’nin ihracat sektörleri, özellikle de Avrupa Birliği’ne (AB) ihracat yapanlar doğrudan etkilenecektir. Demir-çelik, alüminyum, çimento ve gübre gibi sektörlerin özellikle hassas olduğu vurgulanmaktadır.SKDM, Türkiye’deki ihracatçıların AB karbon fiyatlandırmasına uymak zorunda kalacağı ve ihracat maliyetinin artacağı anlamına gelmektedir.
- Artan Düzenleyici Gereklilikler:
Türkiye’deki sanayi kuruluşlarının daha sıkı karbon raporlama ve doğrulama gerekliliklerine uyması gerekecektir. Belgede, Ekim 2023’te başlayacak ve Ocak 2026’da zorunlu hale gelecek bir raporlama yükümlülüğü ile bir geçiş döneminden bahsedilmektedir. Şirketlerin emisyonlarını doğru bir şekilde raporlamaları gerekecek ve daha yüksek emisyona sahip olanlar SKDM sertifikaları satın almak için mali yükümlülüklerle karşı karşıya kalabileceklerdir.
- Ekonomik Etki:
SKDM’nin Türkiye’nin özellikle AB pazarında daha yüksek maliyetler ve daha düşük rekabet gücü anlamına gelebileceğini tahmin etmektedir. İklim Değişikliği Başkanlığı’nın yaptığı çalışmaya göre AB’ye ihraç edilen hedef ürünlerdeki gömülü Kapsam 1 ve Kapsam 2 emisyonları dikkate alındığında, 75 EUR/tCO2e’lik bir SKDM ücreti varsayıldığında, sektör için potansiyel yıllık SKDM maliyetleri 2027’de 138 milyon avroya ulaşmaktadır. Ancak, SKDM ücretinin 150 EUR/tCO2e’ye yükselmesi durumunda, bu maliyetlerin 2032 yılına kadar yılda 2,5 milyar avroya yükseleceği tahmin edilmektedir. Bu durum, zaman içinde kapsanan sektörler için artan bir SKDM ücreti yükü ile sonuçlanmaktadır.
Özetle, SKDM Türkiye’nin ihracat odaklı sektörlerine önemli zorluklar ve mali yükler getirecektir. Bununla birlikte, ülkenin çevre politikalarını geliştirmesi, daha temiz teknolojileri benimsemesi ve küresel karbon azaltma girişimlerine uyum sağlaması için de bir fırsat sunmaktadır.
GreenX, karbon ayak izi hesaplama ve raporlama, yeşil enerji ve karbon sertifikaları ticareti ile karbon dengeleme hizmetleri ve emisyon ticareti sistemleriyle entegrasyon sunarak şirketlerin SKDM’nin getireceği zorlukların üstesinden gelmelerine yardımcı olmaktadır. Güvenli işlemler için blok zinciri teknolojisini , takas ve saklama için dijital cüzdan kullanan GreenX, yerel ve uluslararası standartlara uygunluğu sağlayarak işletmelere karbon emisyonlarını verimli bir şekilde yönetme konusunda destek olmak için istikrarlı fiyatlandırma ve temel veriler sağlamaktadır. Detaylar için web sitemizi inceleyebilir ve bizimle iletişime geçebilirsiniz.